Czy badania lekarskie pracowników w czasie pandemii są zawieszone?
Do obowiązków pracodawców należy to, by pracownicy mieli ważne badania lekarskie. Jest to istotne, gdyż bez nich zatrudniony nie może przystąpić do wykonywania swoich obowiązków. Pandemia przyczyniła się jednak do tego, iż części badań mają przedłużoną ważność aż do końca stanu epidemii. Ważne jednak aby pamiętać, że badania lekarskie pracowników w trakcie pandemii nie zostały zlikwidowane i obowiązują, m.in. przy zatrudnianiu.
Polskie prawo stanowi jasno, iż pracodawca nie może pozwolić, by pracownik wykonywał swoją pracę bez ważnych badań lekarskich. Jest to jeden z najważniejszych obowiązków, ponieważ w przypadku potencjalnego wypadku przy pracy, za każdym razem jest weryfikowane, czy zatrudniony był zdolny wykonywać prace na danym stanowisku. Potencjalne kary za brak ważnego badania lekarskiego mogą wynieść do nawet 30 tysięcy złotych.
Na podstawie przepisów ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi kryzysowych sytuacji w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, od dnia ogłoszenia danego stanu, zawiesza się wykonywanie następujących obowiązków dotyczących: badań okresowych pracowników, którym podlegają na podstawie art. 229 § 2 zdanie pierwsze ustawy Kodeks pracy), wydawania przez pracodawcę skierowań na badania okresowe na podstawie art. 229 § 4a Kodeksu pracy), badań okresowych po zaprzestaniu pracy w kontakcie z substancjami i czynnikami rakotwórczymi lub pyłami zwłókniającymi lub po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami na podstawie art. 229 § 5 Kodeksu pracy).
Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii lub po odwołaniu stanu epidemii, pracodawca oraz pracownik są obowiązani niezwłocznie podjąć wykonanie zawieszonych obowiązków i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania danego stanu. Wszystkie orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., zachowują ważność, jednak nie dłużej niż do upływu 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, albo od dnia odwołania stanu epidemii lub w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii.
Zawieszenie nie obejmuje wykonywania badań wstępnych oraz badań kontrolnych. W sytuacji, gdy lekarz medycyny pracy uprawnionego do przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego jest nieosiągalny, badanie takie może przeprowadzić i wydać inny lekarz. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza ma jednak charakter tymczasowy i traci moc po upływie 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza włącza się do akt osobowych pracownika.